قلق گیری کلاچ یکی از مهارت‌ های مهم در رانندگی است. این مهارت به شما کمک میکند تا بتوانید با ماشین‌ های مختلف رانندگی کنید.

هر ماشینی نقطه کلاچ متفاوتی برای شروع حرکت دارد و برای پیدا کردن این نقاط در ماشین‌ های مختلف نیاز به قلق گیری کلاچ دارید.

برای قلق گیری کلاچ باید موقعی که برای اولین بار پشت یک ماشین می‌ نشینید خیلی زود همون بار اول نقطه حرکت کلاچ را پیدا کنید. با تمرین در یک سطح صاف و کفی میتوانید این کار را انجام دهید و نقطه حرکت آن ماشین را به ذهن خود بسپارید.

نیم کلاچ در چه مواقعی استفاده میشود
در آزمون عملی رانندگی یا همان آزمون شهری یکی از مهارت‌هایی که باید به خوبی آن را ارائه دهید قلق گیری کلاچ است. این مهارت برای رانندگی با خودرویی که برای اولین بار قصد رانندگی با آن را دارید بسیار حیاتی است.

با مسلط شدن به این مهارت میتوانید به راحتی دنده‌ های خودرو را تعویض کنید و در صورت نیاز ماشین را خاموش کنید بدون اینکه با مشکلی مواجه شوید.

با تسلط بر قلق گیری کلاچ شما میتوانید با خیال راحت تر خودروی مورد نظر خود را رانندگی کنید. این مهارت به شما امکان میدهد تا با خودروهای مختلف و در شرایط متفاوت رانندگی کنید. همچنین با تسلط بر این مهارت شما میتوانید در آزمون شهری خود بهتر عمل کنید و نمره بالاتری بگیرید.

آشنایی با کلاچ
یک راننده زیرک در ابتدای حرکت، باید تلاش کند تا نقطه شروع حرکت کلاچ را شناسایی کند و به طور ناگهانی کلاچ را رها نکند.

فرایند شناسایی فاصله بین نقطه اولیه کلاچ تا نقطه شروع حرکت، قلق گیری کلاچ نام دارد. هر خودرویی که قصد داریم برای اولین بار با آن حرکت کنیم باید کلاچ آن را قلق گیری کنیم.

اجزای سازنده کلاچ عبارتند از:

• نقطه صفر : ( کمترین حد کلاچ )
• نقطه یک حرکت : ( سرعت سانتی‌متری خودرو )
• نقطه دو حرکت : ( شروع یک حرکت معمولی )
• نقطه سه حرکت : ( بیشترین حد کلاچ که آزاد و رها است )

نقطه صفر: در این مرحله کلاچ خودرو به طور کامل فشرده شده و دسته دنده در دنده اول یا عقب قرار میگیرد. در نقطه صفر، با وجود اینکه گاز داده میشود، خودرو هیچ حرکتی نمیکند. نقطه صفر کلاچ در تمام خودروها یکسان است.

نقطه یک حرکت: پس از قرار دادن دنده و حفظ کلاچ در نقطه صفر و اعمال مقداری گاز ثابت، کلاچ به آرامی رها میشود.

نقطه اولی که کلاچ رها میشود و ارتباط بین چرخ و موتور برقرار میشود و خودرو شروع به حرکت میکند، نقطه یک حرکت نامیده میشود.

فاصله بین نقطه صفر تا نقطه یک حرکت در تمام خودروها متفاوت است. اگر فاصله بین نقطه صفر و یک در یک خودرو زیاد باشد، میگویند کلاچ این خودرو بالا است.

اگر فاصله بین نقطه صفر تا نقطه حرکت کم باشد، می گویند کلاچ این خودرو پایین است. در یک خودرو، فاصله بین نقطه صفر تا یک ممکن است ۲ سانتی‌متر باشد و در خودروی دیگر، این فاصله ممکن است ۳ یا ۴ سانتی‌ متر یا بیشتر باشد.

نقطه دوم حرکت: اگر کلاچ از نقطه یک حرکت به اندازه یک سانتی‌ متر بالا بیاید، شتاب خودرو افزایش مییابد و حرکت به صورت عادی انجام می شود.

نقطه سوم حرکت (رها کردن کلاچ): اگر کلاچ از نقطه دوم حرکت به اندازه یک سانتی‌ متر بالا بیاید، شتاب خودرو دوباره افزایش می یابد و کلاچ به بیشترین حد خود می رسد. در این حالت، کلاچ کاملاً رها شده است که به آن نقطه سوم حرکت یا رها شدن می گویند.
 
نحوه قلق گیری کلاچ
کلاچ را کاملاً فشرده کرده و دنده را بر اساس نیاز حرکت، یا در حالت پنجم یا در حالت عقب قرار می دهیم. سپس، با حفظ کنترل بر کلاچ، آن را به طور میلیمتری و آرام بالا می آوریم تا بتوانیم نقطه شروع حرکت را تشخیص دهیم.

هنگامی که برای اولین بار قصد داریم یک خودرو را حرکت دهیم، بهتر است که گاز، کلاچ، ترمز، دنده و فرمان آن را قلق گیری کنیم و ارزیابی کنیم، زیرا ممکن است این عناصر نسبت به خودروی شما سفت‌تر یا نرم‌تر باشند.

نقطه صفر، یعنی حد پایینی کلاچ، در تمام خودروها یکسان است. اما فاصله بین نقطه صفر و نقطه شروع حرکت در تمام خودروها یکسان نیست.
 
روش قلق گیری کلاچ
برای تنظیم بهینه کلاچ، با بخش سینه پا کلاچ را فشار داده و پاشنه پا را به کف خودرو میزنیم. این کار باعث میشود که پای ما مانند یک اهرم عمل کند و ما کلاچ را از قسمت مچ پا رها میکنیم تا زمانی که خودرو شروع به حرکت کند.

در همان نقطه که خودرو شروع به حرکت میکند، کلاچ را در جای خود نگه میداریم تا حرکت خودرو سرعت بگیرد. سپس میتوانیم پای خود را برداریم، که این حالت را نیم کلاچ میگویند.

کلاچ خودرو را تا حداکثر (نقطه صفر) فشار میدهیم. گاز را به صورت ثابت و بدون تغییر میدهیم. کلاچ را به طور آرام و میلی‌ متری بالا می‌ آوریم تا نقطه شروع حرکت خودرو را شناسایی کنیم.

نکات مهم در مورد کلاچ:

• خودرویی که تازه صفحه کلاچ یا دیسک و لنت آن را تعویض کرده است، دارای کلاچی نرم‌ تر است و شتاب اولیه بیشتری دارد. علاوه بر این، فاصله بین نقطه صفر (کمترین حد کلاچ) و نقطه یک حرکت (نقطه شروع حرکت خودرو) در این خودرو بسیار کم است. به عبارت دیگر، می گوییم نقطه یک حرکت کلاچ این خودرو پایین است و کلاچ آن تیز است. این ویژگی‌ ها باعث میشوند که رانندگی با این خودرو راحت‌تر و کنترل خودرو آسان‌تر باشد.
• در خودرویی که چند ماه از تعویض و استفاده از صفحه کلاچ آن می گذرد، فاصله بین نقطه صفر و نقطه یک حرکت بیشتر است. در این حالت، باید تقریبا تا نیمه کلاچ را بالا بیاوریم تا به نقطه یک برسیم. به این حالت می گوییم نقطه یک حرکت کلاچ این خودرو وسط است. این ویژگی باعث میشود که رانندگی با این خودرو نیاز به تمرکز بیشتری داشته باشد.
• خودرویی که مدت طولانی از لنت صفحه کلاچ آن استفاده شده است، کلاچ آن سفت‌ تر می شود و فاصله بین نقطه صفر و نقطه یک حرکت آن بیشتر می شود. در این حالت، ما مجبور می شویم کلاچ را از نیمه بالاتر بیاوریم تا به نقطه یک برسیم. به این حالت می گوییم نقطه یک حرکت کلاچ این خودرو بالا است. این ویژگی باعث می شود که رانندگی با این خودرو نیاز به تجربه بیشتری داشته باشد.
• هرچه نقطه حرکت کلاچ بالاتر باشد، کلاچ سفت‌ تر است و زمان تعویض لنت صفحه کلاچ نزدیک‌ تر میشود. این ویژگی باعث میشود که رانندگان باید به طور منظم وضعیت کلاچ خودرو را بررسی کنند تا از عملکرد بهینه آن اطمینان حاصل کنند.
• یکی از بزرگترین اشتباهات در رانندگی کلاچ گرفتن قبل از ترمز کردن در دنده‌ های بالاتر از ۱ است. این کار باعث شتاب گرفتن خودرو میشود و باعث میشود خودرو دیرتر توقف کند. این مسئله میتواند خطرات احتمالی را افزایش دهد و باید با دقت بررسی شود.
• در برخی مکان‌ ها، شیب به حدی زیاد است که ترمز دستی نمیتواند کارایی کافی داشته باشد و شما هرچه تلاش میکنید با نیم کلاچ خودرو را بالا ببرید، نمیتوانید. در این حالت، کافی است که همزمان با اینکه پای شما روی ترمز است، کلاچ را بالا بیاورید تا جایی که دور موتور یک یا دو میلی‌ متر پایین بیاید ولی خودرو نلرزد. حالا تا جایی که می توانید گاز بدهید و سپس کلاچ را بالاتر بیاورید. این تکنیک میتواند به شما کمک کند تا با موقعیت‌ های پیچیده رانندگی مواجه شوید.
• برای خارج کردن خودرو از چاله یا دست‌ انداز، ابتدا کلاچ را کاملاً فشار داده و دسته دنده را بر اساس نیاز به حرکت رو به جلو یا عقب قرار میدهیم. سپس گاز را به صورت ثابت و کمی قوی‌ تر میدهیم و کلاچ را به یکباره تا نقطه دوم حرکت بالا میبریم. این کار باعث شتاب زدن سریع خودرو و خروج از چاله میشود. پس از خروج چرخ از چاله، گاز را قطع میکنیم و به سرعت کلاچ را تا نقطه صفر پایین میبریم و سپس حرکت خودرو را به صورت معمولی ادامه میدهیم. این تکنیکها به شما کمک میکنند تا با موقعیت‌ های چالش‌ برانگیز رانندگی مواجه شوید.
• هنگام تعویض دنده‌ ها، کلاچ را تا انتها بگیرید، دنده را تغییر دهید و پای چپ خود را همزمان با فشار دادن پدال گاز توسط پای راست، از روی کلاچ بردارید. این روش به شما کمک میکند تا عملکرد بهتری در رانندگی داشته باشید.
• پایین نگه داشتن بیش از حد کلاچ میتواند باعث فشار زیاد به دیسک و صفحه شود. در پشت چراغ قرمز، بهتر است کلاچ را رها کنید و ترمز دستی را بکشید. این روش به شما کمک میکند تا عمر کلاچ خودرو را افزایش دهید.
• گاهی اوقات برای پارک کردن خودرو در فضاهای کوچک، فقط از نیم کلاچ استفاده میکنیم و به پدال گاز کاری نداریم. اما نباید عادت کنیم که در شروع حرکت در جاده و خیابان، با نیم کلاچ حرکت کنیم. این روش به شما کمک میکند تا عملکرد بهتری در رانندگی داشته باشید.
• در سربالایی‌ های شدید، حتماً باید ترمز دستی را بکشید و خلاص کنید. دنده ۱ را جا بزنید، همزمان که گاز میدهید، پای خود را از پدال کلاچ برداشته و ترمز دستی را رها کنید. این روش به شما کمک میکند تا با موقعیت‌ های چالش‌ برانگیز رانندگی مواجه شوید.
• برای استراحت، پای چپ خود را روی کلاچ نگذارید. این کار باعث فشار آمدن بیش از حد بر روی صفحه کلاچ میشود و به مرور زمان باعث خرابی دیسک و صفحه میشود. این روش به شما کمک میکند تا عمر کلاچ خودرو را افزایش دهید.